Sloveni i Avari
Sam termin Sloveni prvi put postaje uobičajen tek kod pisaca VI veka. Po svedočenju Plinija, Tacita, Ptolomeja, Sloveni su nazivani Venedi i nastanjivali su područje oko srednjeg toka Visle i dalje na istok, dopirući do baltičke obale na severu i do Karpata i Dunava na jugu. Sloveni su bili sedelački narod sa razvijenom zemljoradnjom, stočarstvom, ribolovom i pčelarstvom. Oni su živeli po selima, ponekad prilično velikim, naseljenim čitavim rodovskim grupama. Umeli su da grade čamce od jednog debla i preduzimali su ponekad na njima veoma daleke pomorske pohode. Kraj V veka počinju njihovi upadi na teritoriju carstva koji su u početku bili pljačkaški, da bi pri kraju VI veka postali i naseljivački.
Kad su Langobardi otišli u Italiju u Panoniji se malo ispraznio prostor - ostali su Sloveni i Avari. Posle 568. zajednički, Sloveni i Avari napadaju Balkansko poluostrvo koje je bilo pod vlašću Vizantije. 565. godine umro je Justinijan koji je bio obnovio utvrđenja na limesu (koja ionako nisu ništa značila ni za njegova života, jer nije bilo dovoljno vojske da ih posedne i čuva granicu, op. aut.) i nakon njegove smrti na vlast stupa njegov sestrić, slabi car Justin II, a limes puca pod varvarskim pritiskom. Sloveni sada prezimljavaju na teritoriji Carstva, umesto da se, kao nekad, povuku preko Dunava za vreme zime. Značajniju ulogu imaju Avari, ali su Sloveni brojniji. Avarska konjica prelazi limes i hara po teritoriji Carstva. Već 70-80-tih godina VI veka počinju Sloveni da se naseljavaju na Balkansko poluostrvo. Konstantinopolj sve teže izdržava svoje trupe koje sve češće ne mogu da pariraju Avarima i Slovenima. Pohodi vizantijskih careva sa manje ili vise uspeha na Dunavu traju do 602. godine, kada se vojska pobunila, jer je desetu godinu zaredom bilo planirano da mora da prezimi u neprijateljskim zemljama. Tada su izvikali narednika Foku (602-610), čoveka poluvarvarskog porekla, za cara, napustili granicu i došli do Konstantinopolja. Tu su svrgli cara Mavrikija i postavili Foku na vladarski presto. Doba njegove vladavine predstavalja agoniju starog sistema istočnog Carstva. Granica je otvorena i na Balkan se masovno useljavaju Sloveni koji, zajedno sa Avarima, dolaze do obala Egejskog mora. De facto je najveći deo Balkana izgubljen za istočno Carstvo na duže vreme. 610.g je zbačen Foka i na njegovo mesto došao je Iraklije I, sin kartaginskog egzarha, osnivač iraklijevske dinastije. S njim počinje novi uspon carstva, sve do pojave ujedinjene arapske sile u krajem treće decenije VII veka. U drugoj deceniji VII veka padaju najveći gradovi na Balkanu u ruke Avara i Slovena. Salona je bila opkoljena Avarima i stanovništvo se obratilo papi Grguru I Velikom za pomoć (Grgur je ostao poznat kao tvorac gregorijanske muzike). On nije imao vojske pa im je napisao lepo pismo utehe koje se završava "Oni koji ce posle nas živeti videće još gora vremena". Salona je uskoro pala čime je srušena vizantijska moć u Dalmaciji. Preostalo romansko stanovništvo povuklo se na ostrva u Jadranskom moru, čime je unutrašnjost Balkana postala slovensko-avarska zemlja.
Iraklije I (610-641) je bio sposoban vladar, koji je odbranio Konstantinopolj od Persijanaca, Avara i Slovena. Preporodio je istočno Carstvo i sproveo mnoge reforme. 626. g bio je vrhunac moći Avara. Naime, Avari i Sloveni su opseli Konstantinopolj koji je Iraklije uspešno odbranio sledeće godine, posle čega se raspao slovensko-avarski savez. Posle ovog poraza Avari se povlače u Panoniju i osnivaju svoju državu koja je trajala do 796. godine kada ju je uništio Karlo Veliki. Sloveni se sada naseljavaju i ostaju na Balkanskom poluostrvu. Za vreme Iraklija su se doselili na Balkansko poluostrvo Srbi i Hrvati (po K. Porfirogenetu). U vreme osvajanja Balkanskog poluostrva Sloveni su upadali u severoistočnu Italiju, Furlandiju i Veneto. Došavši na Jadransku obalu i zauzevši rimske gradove na toj obali oni su prešli i na drugu obalu, ali su naišli na otpor. Kod ostrva Monte Garganu su se sukobili i sa Vizantijom i sa Langobardima.
Kroz V vek u zapadnim provincijama domovi preostalih rimskih aristokrata bili su centri klasične kulture. Rim, nekadašnja prestonica dva puta je opljačkana, 410. i 455. godine. Jedina rimska ustanova koja je preživela, izmenjena, ali nadahnuta novom snagom bila je katolička crkva. Kada su Langobardi zauzeli središte Italije, predstavnik vizantijskog cara, egzarh, koji je stolovao u Raveni, bio je odsečen od Rima. Od tada je rimski episkop postao u svakom pogledu svetovni vladar grada i njegove okoline.
Franački odredi u rimskoj vojsci, koji su branili donju Rajnu od svojih sunarodnika, polako su se pomerali u unutrašnjost carstva.
Sam termin Sloveni prvi put postaje uobičajen tek kod pisaca VI veka. Po svedočenju Plinija, Tacita, Ptolomeja, Sloveni su nazivani Venedi i nastanjivali su područje oko srednjeg toka Visle i dalje na istok, dopirući do baltičke obale na severu i do Karpata i Dunava na jugu. Sloveni su bili sedelački narod sa razvijenom zemljoradnjom, stočarstvom, ribolovom i pčelarstvom. Oni su živeli po selima, ponekad prilično velikim, naseljenim čitavim rodovskim grupama. Umeli su da grade čamce od jednog debla i preduzimali su ponekad na njima veoma daleke pomorske pohode. Kraj V veka počinju njihovi upadi na teritoriju carstva koji su u početku bili pljačkaški, da bi pri kraju VI veka postali i naseljivački.
Kad su Langobardi otišli u Italiju u Panoniji se malo ispraznio prostor - ostali su Sloveni i Avari. Posle 568. zajednički, Sloveni i Avari napadaju Balkansko poluostrvo koje je bilo pod vlašću Vizantije. 565. godine umro je Justinijan koji je bio obnovio utvrđenja na limesu (koja ionako nisu ništa značila ni za njegova života, jer nije bilo dovoljno vojske da ih posedne i čuva granicu, op. aut.) i nakon njegove smrti na vlast stupa njegov sestrić, slabi car Justin II, a limes puca pod varvarskim pritiskom. Sloveni sada prezimljavaju na teritoriji Carstva, umesto da se, kao nekad, povuku preko Dunava za vreme zime. Značajniju ulogu imaju Avari, ali su Sloveni brojniji. Avarska konjica prelazi limes i hara po teritoriji Carstva. Već 70-80-tih godina VI veka počinju Sloveni da se naseljavaju na Balkansko poluostrvo. Konstantinopolj sve teže izdržava svoje trupe koje sve češće ne mogu da pariraju Avarima i Slovenima. Pohodi vizantijskih careva sa manje ili vise uspeha na Dunavu traju do 602. godine, kada se vojska pobunila, jer je desetu godinu zaredom bilo planirano da mora da prezimi u neprijateljskim zemljama. Tada su izvikali narednika Foku (602-610), čoveka poluvarvarskog porekla, za cara, napustili granicu i došli do Konstantinopolja. Tu su svrgli cara Mavrikija i postavili Foku na vladarski presto. Doba njegove vladavine predstavalja agoniju starog sistema istočnog Carstva. Granica je otvorena i na Balkan se masovno useljavaju Sloveni koji, zajedno sa Avarima, dolaze do obala Egejskog mora. De facto je najveći deo Balkana izgubljen za istočno Carstvo na duže vreme. 610.g je zbačen Foka i na njegovo mesto došao je Iraklije I, sin kartaginskog egzarha, osnivač iraklijevske dinastije. S njim počinje novi uspon carstva, sve do pojave ujedinjene arapske sile u krajem treće decenije VII veka. U drugoj deceniji VII veka padaju najveći gradovi na Balkanu u ruke Avara i Slovena. Salona je bila opkoljena Avarima i stanovništvo se obratilo papi Grguru I Velikom za pomoć (Grgur je ostao poznat kao tvorac gregorijanske muzike). On nije imao vojske pa im je napisao lepo pismo utehe koje se završava "Oni koji ce posle nas živeti videće još gora vremena". Salona je uskoro pala čime je srušena vizantijska moć u Dalmaciji. Preostalo romansko stanovništvo povuklo se na ostrva u Jadranskom moru, čime je unutrašnjost Balkana postala slovensko-avarska zemlja.
Iraklije I (610-641) je bio sposoban vladar, koji je odbranio Konstantinopolj od Persijanaca, Avara i Slovena. Preporodio je istočno Carstvo i sproveo mnoge reforme. 626. g bio je vrhunac moći Avara. Naime, Avari i Sloveni su opseli Konstantinopolj koji je Iraklije uspešno odbranio sledeće godine, posle čega se raspao slovensko-avarski savez. Posle ovog poraza Avari se povlače u Panoniju i osnivaju svoju državu koja je trajala do 796. godine kada ju je uništio Karlo Veliki. Sloveni se sada naseljavaju i ostaju na Balkanskom poluostrvu. Za vreme Iraklija su se doselili na Balkansko poluostrvo Srbi i Hrvati (po K. Porfirogenetu). U vreme osvajanja Balkanskog poluostrva Sloveni su upadali u severoistočnu Italiju, Furlandiju i Veneto. Došavši na Jadransku obalu i zauzevši rimske gradove na toj obali oni su prešli i na drugu obalu, ali su naišli na otpor. Kod ostrva Monte Garganu su se sukobili i sa Vizantijom i sa Langobardima.
Kroz V vek u zapadnim provincijama domovi preostalih rimskih aristokrata bili su centri klasične kulture. Rim, nekadašnja prestonica dva puta je opljačkana, 410. i 455. godine. Jedina rimska ustanova koja je preživela, izmenjena, ali nadahnuta novom snagom bila je katolička crkva. Kada su Langobardi zauzeli središte Italije, predstavnik vizantijskog cara, egzarh, koji je stolovao u Raveni, bio je odsečen od Rima. Od tada je rimski episkop postao u svakom pogledu svetovni vladar grada i njegove okoline.
Franački odredi u rimskoj vojsci, koji su branili donju Rajnu od svojih sunarodnika, polako su se pomerali u unutrašnjost carstva.
Нема коментара:
Постави коментар